Podlasie – Bastion Tradycji

Szczegóły

01-10-12 18:19

Malownicze ziemie północno-wschodniej Polski, wchodzące w skład Województwa Podlaskiego, od zawsze odznaczały się przywiązaniem do wiary, tradycji i kultury naszej Ojczyzny. Pragniemy Państwu przybliżyć tę piękną patriotyczną kartę, jaką w historii naszego Narodu zapisali mieszkańcy Podlasia.

• Podlasie wzięło swą nazwę od Lachów, czyli Polaków zamieszkujących te tereny. Twierdził tak m.in. znakomity znawca etnografii Podlasia i etymologii – Zygmunt Gloger, który uważał, że nazwa Podlasie nie powstała od lasów, jak nazwa Polesie, ale od Lachów (nazwa plemienia), przy granicy, których ciągnęło się Podlasie. Było to zatem pod-lasze (...)
• Stolicą Podlasia jest Białystok. Miasto rozwinęło się w XVIII wieku za panowania Jana Klemensa Branickiego, hetmana wielkiego koronnego. Rozbudował on Pałac Branickich, zwany „Wersalem Północy”, ufundował też m.in. ratusz oraz teatr.
• Ojciec Jana Klemensa – Stefan był zięciem hetmana Stefana Czarnieckiego, jednego z najwybitniejszych wodzów polskich – starosty powiatu tykockiego.
• Tykocin gościł najznamienitszych mężów Rzeczypospolitej: królów (ostatnie dni swego życia spędził tu Zygmunt August) książąt i hetmanów. Ustanowiony został tu najważniejszy polski order – Orła Białego; zamek był jedną z największych zbrojowni Rzeczpospolitej, zaś do dziś można wypić miodu w Alumnacie – zachowanym oryginalnie budynku, mieszczącym niegdyś dom weterana wojennego.
• Do najbardziej znanych miast Podlasia w Rzeczypospolitej Obojga Narodów należały: Drohiczyn, Tykocin, Knyszyn, Bielsk Podlaski oraz Białystok.
• W czasach I Rzeczypospolitej Podlasie wyróżniało się bardzo licznym stanem szlacheckim, którego tradycje do dziś kultywują liczni pasjonaci lokalnej historii.
• W czasach zaborów na ziemiach dzisiejszego Województwa Podlaskiego aktywnie działały ugrupowania niepodległościowe – Ziemia Łomżyńska była jednym z najsilniejszych ośrodków polskiego Ruchu Narodowego.
• Nasz region wniósł duży wkład w odbudowę niepodległej Polski – miały tu miejsce m.in. powstanie sejneńskie (1919) oraz bitwa niemeńska (1920), drugie po bitwie warszawskiej największe zwycięstwo Polaków nad bolszewikami.
• W II RP w Województwie Białostockim głównymi miastami były: Białystok, Grodno, Łomża, Suwałki, Ostrołęka oraz Augustów.
• W czasie kampanii wrześniowej 1939, na obszarze Województwa Białostockiego miały miejsce tak heroiczne czyny, jak obrona Wizny przed Niemcami pod dowództwem kpt. Raginisa, czy zaciekłe walki w Grodnie z Armią Czerwoną.
• Na Podlasiu zbrojny opór przeciwko komunistycznej „władzy ludowej” należał do najsilniejszych w Polsce. Prócz tak spektakularnych akcji jak odbicie Grajewa z rąk sowieckich w maju 1945, żołnierze Narodowych Sił Zbrojnych, Armii Krajowej, a później Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, toczyli nierówny bój z komunistami aż do drugiej połowy lat 50’
• Nasi żołnierze niezłomni to m.in.: K. Kamieński „Huzar” (stracony w 1953), M. Dziemieszkiewicz ps. „Rój” (zginął w walce w 1951) R. Rajs „Bury” (stracony w 1950), Z. Szendzielarz „łupaczko” (stracony w 1951), K. Chmielowski „Rekin” (stracony w 1950) S. Grabowski „Wiarus” (zginął w walce w 1952) oraz S. Marchewka „Ryba” (zginął w walce w 1957). Wszyscy polegli z rąk UB.
• Z ziemią podlaską związanych jest wiele wybitnych córek i synów polskiego Narodu, m.in. błogosławiony ks. Jerzy Popiełuszko, Sługa Boży Prymas Stefan Wyszyński, Roman Dmowski, Maria Konopnicka czy prezydent Ryszard Kaczorowski.

Adam Andruszkiewicz